Gromadzenie się piasku w jelitach konia

Większość koni nie ma całorocznego dostępu do trawiastego pastwiska, a jesienią i zimą pozostawiane są na padoku z piaskiem. Podświadomie lub świadomie powoduje to, że koń połyka piasek. Jeśli koń spożyje duże ilości piasku, może on zacząć gromadzić się w jego jelitach. Może to prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak kolka piaskowa. Dlatego ważne jest, aby zapewnić koniom odpowiednie wsparcie w okresie jesienno-zimowym i zapobiegać problemom zdrowotnym spowodowanym gromadzeniem się piasku w jelitach.

Ophobning af sand i tarmen giver sundhedsproblemer som f.eks. sandkolik. Det er derfor vigtigt at forebygge ophobning.

Nieświadome i świadome jedzenie piasku

Jedzenie piasku występuje u koni regularnie. Zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, gdy konie przebywają na padoku z piaskiem, mogą one jeść piasek nieświadomie lub świadomie. Na przykład, jedząc paszę bezpośrednio z piaszczystej gleby, konie nieświadomie połykają piasek. Konie przebywające na spokojniejszym trawiastym pastwisku mogą również nieświadomie spożywać piasek, ponieważ trawa jest krótsza, co sprawia, że koń jest bardziej skłonny do jedzenia trawy, do której przykleja się piasek 1. Ponadto konie czasami świadomie jedzą piasek. Powód, dla którego konie jedzą piasek celowo, jest wciąż nieznany, ale uważa się, że jest to spowodowane niedoborem witamin i minerałów 2. Wynika to z faktu, że piasek zawiera minerały, takie jak krzem i magnez. Powód ten nie został jednak jeszcze potwierdzony naukowo, a opinie na temat przyczyny świadomego jedzenia piasku są podzielone. Celowe jedzenie piasku może być również spowodowane nudą na padoku, gdy koń ma zbyt mały dostęp do paszy objętościowej.

Kolka piaskowa

Jedzenie niewielkich ilości piasku nie stanowi jednak problemu dla układu pokarmowego. Niewielkie ilości przechodzą przez układ trawienny i mogą zostać wydalone z kałem. Jeśli jednak koń spożywa większe ilości piasku częściej, istnieje prawdopodobieństwo, że będzie się on gromadził w jelitach konia 3. Piasek, który dostanie się do jelit, powoduje również podrażnienie jelit i ścian jelit, negatywnie wpływając na motorykę i funkcjonowanie jelit 4. Podrażnienie ściany jelita prowadzi do gorszego wchłaniania składników odżywczych, co powoduje, że organizm nie ma wystarczającej ilości niezbędnych składników odżywczych, a nawet może stać się wychudzony 4. Nagromadzenie większej ilości piasku w jelitach powoduje również inne problemy zdrowotne, takie jak biegunka 5. Ponadto, nagromadzenie piasku może powodować kolkę, która może wahać się od łagodnej do ciężkiej kolki, w zależności od stopnia nagromadzenia w jelitach 5. W przypadku wystąpienia objawów kolki ważne jest, aby wezwać weterynarza, aby mógł on zdiagnozować stan i przeprowadzić leczenie. Objawy kolki piaskowej obejmują biegunkę, wychudzenie, niespokojne zachowanie, gorączkę i zmniejszony apetyt 4.

Badanie obornika na obecność piasku

W przypadku dolegliwości i objawów kolki ważne jest, aby wezwać weterynarza. Jeśli Twój koń nie ma żadnych dolegliwości, ale przebywa na piaszczystej glebie w okresie jesienno-zimowym lub jeśli zauważysz, że połyka piasek, możesz wykonać badanie na obecność piasku w oborniku 6. Wykonanie tego testu pozwoli oszacować, czy w jelitach konia znajduje się piasek, który może powodować jego nagromadzenie. W tym teście odchody konia miesza się z wodą w przezroczystej plastikowej rękawicy. Piasek opada na dno rękawicy, co pozwala oszacować, czy w układzie pokarmowym konia znajduje się piasek. Badania pokazują jednak, że metoda ta nie zawsze jest niezawodna, a gdy piasek nie jest widoczny w rękawicy, nadal możliwe jest, że w jelitach konia znajduje się piasek 7. Dlatego szczególnie ważne jest zapobieganie gromadzeniu się piasku w układzie pokarmowym.

Zapobieganie i włókna psyllium

Jak wspomniano wcześniej, gromadzenie się piasku powoduje problemy zdrowotne w układzie pokarmowym. W okresie, gdy konie przebywają na piaszczystych padokach, ważne jest zatem zapobieganie gromadzeniu się piasku w jelitach.

Nieświadomemu połknięciu piasku można zapobiec, upewniając się, że koń nie je paszy z piaszczystego podłoża. Warto rozważyć umieszczenie siatek na siano na padoku lub koryt do karmienia, aby pasze objętościowe i treściwe były zjadane z ziemi w jak najmniejszym stopniu 5. W przypadku celowego połknięcia piasku można umieścić na padoku bloki mineralne lub wiadra, aby koń mógł z nich skorzystać, jeśli będzie miał taką potrzebę. Ważne jest również zapewnienie koniowi wystarczającej ilości paszy objętościowej, w workach lub stojakach na siano, w ciągu dnia, aby zapobiec znudzeniu lub potrzebie poszukiwania innych rodzajów paszy . Jeśli chcesz zapewnić koniowi mniej energii, ale wystarczającą ilość paszy objętościowej, zaleca się dostarczanie mu paszy objętościowej o niskiej zawartości energii i cukrów.

Wystarczająca ilość włókna przyczynia się do zdrowych i dobrze funkcjonujących jelit konia. Dlatego też dostarczanie koniowi wystarczającej ilości wysokiej jakości paszy objętościowej zapobiega również gromadzeniu się piasku w jelitach. Ponadto włókna Psyllium są stosowane w profilaktyce. Włókna Psyllium to włókna pochodzące z rośliny Plantago Ovato 9. Gdy włókna Psyllium wchodzą w kontakt z wilgocią, tworzą galaretowatą substancję, która stymuluje ruchy perystaltyczne jelit, umożliwiając regularne wydalanie piasku i przyczyniając się do zapobiegania jego gromadzeniu się w jelitach . Włókna te są również stosowane jako forma leczenia przez weterynarzy u koni z kolką piaskową.

Badania pokazują, że suplementacja włókien psyllium znacznie zmniejsza ilość piasku w jelitach, a zatem ma pozytywny wpływ na zdrowie i funkcjonowanie układu pokarmowego konia 11. Landes i wsp. (2008) badali wpływ probiotyków, prebiotyków i włókien psyllium na gromadzenie się piasku w jelitach klinicznie zdrowych koni. Prebiotyki i probiotyki są stosowane w celu wsparcia flory jelitowej. Wyniki wykazały, że połączenie Psyllium Fibres z Pre i Probiotykami znacznie zmniejszyło ilość piasku w układzie pokarmowym już po czterech dniach suplementacji.

Synovium Sand-Oil 369 to suplement w postaci granulek, który oprócz włókien psyllium zawiera oleje omega. Oleje Omega zwiększają zdolność pęcznienia włókien Psyllium, wzmacniając ich pozytywny efekt 9. Ze względu na połączenie olejów Omega i włókien Psyllium, wymagana jest mniejsza ilość włókien Psyllium, aby zapewnić niezbędne wsparcie. Ze względu na formę kawałków, koń łatwiej przyjmuje pełną dawkę, dzięki czemu produkt działa wydajnie i skutecznie. W celach profilaktycznych zaleca się dodawanie suplementu do dawki pokarmowej konia co miesiąc przez tydzień. W przypadku nagromadzenia piasku w jelitach zaleca się podawanie suplementu przez miesiąc.

Podsumowując, ważne jest, aby w okresie, gdy konie przebywają na zewnątrz na padoku z piaskiem, zapobiegać gromadzeniu się piasku w jelitach. Małe ilości nie stanowią problemu, ale jeśli koń spożywa większe ilości przez dłuższy czas, może to spowodować problemy zdrowotne. W profilaktyce ważne jest, aby pasza zawierała błonnik, a włókna psyllium mogą być uzupełniane w celu wsparcia układu trawiennego i zapobiegania gromadzeniu się piasku.

Odniesienia

1. Ciesla, A., Ignor, J., Przybylowicz, N., Pikula, I. (2011) Preliminary Researches on Sand Accumulation in the Alimentary Canal of Recreational Riding Horses. Acta Scientiarum Polonorum Zootechnica, 10(2):2.

2. McGreevy, P.D., Hawson, L.A., Habermann, T.C., Cattle, S.R. (2001) Geophagia in horses: a short note on 13 cases. Applied Animal Behaviour Science, 71:119-125.

3. Arbaga, A., Hassan, H., Kasem, M., Kamr, A. (2024) Ultrasonography as an Accurate Tool for the Diagnosis of Equine Sand Colic with Special Reference to Hematological and Biochemical Alterations. Journal of Current Veterinary Research, 6(2):168-176.

4. Kendall, A., Ley, C., Egenvall, A., Bröjer, J. (2008) Radiographic parameters for diagnosing sand colic in horses. Acta Veterinaria Scandinavica, 50(17):1-6.

5. Karadima, V., Billi, T., Tyrnenopoulou, P., Diakakis, N. (2021) Sand colic: A retrospective study of 6 cases. Journal of the Hellenic Veterinary Medical Society, 72(2):2843-2850.

6. Kilcoyne, I., Dechant, J.E., Spier, S.J., Spriet, M., Nieto, J.E. (2017) Clinical findings and management of 153 horses with large colon sand accumulations. Veterinary Surgery, 46(6):860-867.

7. Niinistö, K., Sykes, W. (2021) Diagnosis and management of sand enteropathy in the horse. Equine Veterinary Education, 34(11):600-606.

8. Husted, L., Andersen, M.S., Borggaard, O.K., Houe, H., Olsen, S.N. (2005) Risk factors for faecal sand excretion in Icelandic horses. Equine Veterinary Journal, 37(4):351-355.

9. Hotwagner, K., Iben, C. (2008) Evacuation of sand from the equine intestine with mineral oil, with and without psyllium. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition, 92(1):86-91.

10. Mienaltowski, M.J., Belt, A., Henderson, J.D., Boyd, T.N., Marter, N., Maga, E.A., DePeters, E.J. (2020) Psyllium supplementation is associated with changes in the fecal microbiota of horses. BMC Research Notes, 13(459):1-6.

11. Landes, A.D., Hassel, D., Funk, J.D., Hill, A. (2008) Fecal Sand Clearance Is Enhanced with a Product Combining Probiotics, Prebiotics, and Psyllium in Clinically Normal Horses. Journal of Equine Veterinary Science. 28(3):79-84.