Dawka pokarmowa jest opracowywana zgodnie z dziennymi potrzebami żywieniowymi konia. Aby zaspokoić te potrzeby, opracowuje się zbilansowaną dietę, która zawiera energię, białka, witaminy i minerały ważne dla organizmu. Jednym z najważniejszych składników odżywczych w dawce pokarmowej jest energia. Energia jest potrzebna do utrzymania organizmu, procesów metabolicznych, a także jest wykorzystywana jako paliwo, gdy koń się porusza. Dawka pokarmowa dostarcza koniowi energii poprzez dodanie węglowodanów i tłuszczów. Białko może być również wykorzystywane jako forma energii, ale organizm wykorzystuje je jako źródło energii tylko wtedy, gdy dawka nie zawiera wystarczającej ilości węglowodanów i tłuszczów.
Węglowodany
Węglowodany dzielą się na dwie grupy: węglowodany strukturalne i niestrukturalne. Węglowodany strukturalne są dodawane do dawki pokarmowej poprzez włókno. Pasza objętościowa to pokarm zawierający głównie włókno. Włókna te są fermentowane w jelitach konia, tworząc lotne kwasy tłuszczowe: octan, bursztynian i kwas propionowy 1. Około 60-70% dziennej energii wchłanianej przez konia z diety pochodzi z fermentacji włókna do lotnych kwasów tłuszczowych. Włókno jest zatem ważnym źródłem energii i podstawą dawki pokarmowej 2.
Węglowodany niestrukturalne koń pobiera głównie z pasz treściwych, takich jak musli i granulat, w postaci skrobi i cukru 3. Organizm przekształca skrobię i cukier z dawki pokarmowej w glukozę. Glukoza jest formą energii, która jest szybko dostępna dla organizmu po strawieniu. Jeśli dawka pokarmowa zawiera więcej skrobi i cukru niż organizm potrzebuje w danym momencie, organizm magazynuje nadmiar glukozy w tkankach ciała w postaci glikogenu 4. Gdy koń porusza się, a poziom cukru we krwi spada, organizm przekształca glikogen z powrotem w glukozę, co powoduje ponowny wzrost poziomu cukru we krwi 4.
Ponieważ węglowodany niestrukturalne zapewniają koniowi szybką energię, ponieważ są one stosunkowo szybko przekształcane w energię w organizmie, są one ważną częścią diety. Jeśli jednak dawka pokarmowa zawiera zbyt dużo cukru i skrobi, wpływa to negatywnie na zdrowie konia. Ponieważ układ trawienny nie jest przystosowany do trawienia dużych ilości skrobi i cukru, niestrawiona skrobia i cukier przechodzą przez część układu trawiennego i dostają się do jelit konia 5. Tutaj są fermentowane przez mikroorganizmy, które normalnie trawią włókno do lotnych kwasów tłuszczowych. Fermentacja cukru i skrobi powoduje zwiększoną produkcję kwasu mlekowego i niższe pH w jelitach 6. Tworzy to kwaśne środowisko, w którym mikroorganizmy nie mogą przetrwać. Prowadzi to do niezrównoważonej flory jelitowej lub dysbiozy, która ma duży wpływ na zdrowie konia 6. Dzieje się tak, ponieważ flora jelitowa wpływa na układ odpornościowy. Ponadto badania wykazały, że zbyt duża ilość skrobi i cukru zwiększa ryzyko rozwoju insulinooporności i ochwatu 7.
Tłuszcze
Tłuszcze są często dodawane do końskiej dawki pokarmowej ze względu na ich wspomagający wpływ na sierść i skórę konia. Ale oprócz tej funkcji wspomagającej, tłuszcze są również bogate w energię i dlatego są dobrym źródłem energii dla konia 8. Konie, które intensywnie ćwiczą, mają wyższe zapotrzebowanie na energię. Karmienie tłuszczami zaspokaja potrzeby konia bez dodawania nadmiernej ilości cukrów i skrobi 4. Ponadto jest również odpowiednie dla szczupłych koni i koni, których dieta powinna być uboga w cukier i skrobię ze względów zdrowotnych. Tłuszcze są powoli metabolizowane w organizmie, co oznacza, że potrzebują więcej czasu, aby stać się dostępnym źródłem energii 4. W rezultacie tłuszcze dostarczają koniowi długotrwałej formy energii, która jest odpowiednia, gdy koń porusza się intensywnie i dlatego potrzebuje więcej energii 4. Olej lniany jest olejem, który jest często dodawany do dawki pokarmowej jako źródło tłuszczów. Wynika to z faktu, że olej lniany jest olejem roślinnym, który zawiera idealną równowagę kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 9.
Białka
Białka pełnią kilka ważnych funkcji w organizmie, ale są głównie ważne dla budowania i utrzymywania zdrowej masy mięśniowej. Zdrowe i dobrze funkcjonujące mięśnie są ważne dla ruchu ciała i promowania optymalnej wydajności. Około 10-15% masy ciała konia składa się z białka, głównie mięśniowego 10. Koń wchłania białko z paszy objętościowej i paszy treściwej 10. Białko może być również wykorzystywane przez organizm jako źródło energii 11. Dzieje się tak tylko wtedy, gdy dawka pokarmowa zawiera zbyt mało węglowodanów i tłuszczów. Najlepiej jest unikać wykorzystywania białka jako źródła energii, ponieważ zmniejsza to ilość białka dostępnego dla mięśni. W ciężkich przypadkach, gdy konie otrzymują zbyt mało energii z dawki pokarmowej przez długi czas, konie rozkładają tkankę mięśniową, aby wykorzystać ją jako źródło energii. Karmienie dodatkowym białkiem również nie gwarantuje, że koń wykorzysta to białko jako źródło energii. Badania wykazały, że nadmiar białek niewykorzystanych przez organizm jest wydalany z moczem.
Magazynowanie i wykorzystanie energii podczas ćwiczeń
Kiedy węglowodany i tłuszcze są trawione na energię, są natychmiast wchłaniane i wykorzystywane przez organizm. Jeśli koń wchłonął wystarczającą ilość energii, ale dieta zawiera dodatkową energię, jest ona magazynowana w tkankach ciała. Energia, która jest przechowywana w organizmie, jest wykorzystywana podczas ćwiczeń, gdy ciało, głównie mięśnie, potrzebują więcej energii 12. Dlatego przy komponowaniu diety konia ważne jest, aby dodać kilka rodzajów energii. Jak wskazano wcześniej, tłuszcze i węglowodany są metabolizowane w różny sposób, więc węglowodany zapewniają krótkotrwałą formę energii dla konia, a tłuszcze długotrwałą formę energii. Ponadto należy wziąć pod uwagę dyscypliny. Na przykład, koń rajdowy potrzebuje więcej energii długoterminowej, a zatem więcej tłuszczów. Koń skokowy lub ujeżdżeniowy potrzebuje kombinacji obu rodzajów energii.
Ponieważ energetyczne składniki odżywcze są metabolizowane powoli lub wręcz przeciwnie, szybko, ważne jest, aby wziąć pod uwagę czas karmienia przed zawodami lub sesją treningową. Badania wykazały na przykład, że karmienie koncentratem na krótko przed rozpoczęciem przez konia aktywnych ćwiczeń może mieć wpływ na dostępność kwasów tłuszczowych. Powoduje to, że koń męczy się szybciej wkrótce po przyjęciu paszy treściwej do aktywnego wysiłku 14. Jednak karmienie paszą objętościową na 2 do 4 godzin przed aktywnym wysiłkiem ma pozytywny wpływ na poziom cukru we krwi konia 15.
Podsumowując, węglowodany i tłuszcze z dawki pokarmowej dostarczają koniowi energii. Białka mogą być wykorzystywane jako źródło energii, ale dzieje się tak tylko wtedy, gdy pasza jest uboga w tłuszcze i węglowodany. Węglowodany oferują koniowi formę energii, która jest szybko dostępna dla organizmu. Tłuszcze oferują koniowi długotrwałą formę energii. W zależności od potrzeb konia, tłuszcze i węglowodany są dodawane do jego dawki pokarmowej.
Odniesienia
1. Richardson, K., & Murray, J. A. M. D. (2016). Fiber for Performance Horses: A Review.
Journal of Equine Veterinary Science, 46: 31-39.
2. Argenzio, R.A., Southworth, M., Stevens, C.E. (1974) Sites of organic acid production and absorption in the equine gastrointestinal tract. American Journal of Physiology, 226(5):
1043-150.
3. Longland, A. C., & Byrd, B. M. (2006). Pasture nonstructural carbohydrates and equine
laminitis. Journal of Nutrition, 136(7): 2099-2102.
4. Potter, G. D. & Gibbs, P. G. (2011) Feeding the Performance Horse. Texas a & M
University Department of Animal Science Equine Sciences Program.
5. Julliand, V., Grimm, P. (2017) The Impact of Diet on the Hindgut Microbiome. Journal of
Equine Veterinary Science, 52:23-28.
6. Al Jassim, R.A.M., Andrews, F.M. (2009) The Bacterial Community of the Horse
Gastrointestinal Tract and Its Relation to Fermentative Acidosis, Laminitis, Colic, and
Stomach Ulcers. Veterinary Clinics of North America - Equine Practice, 25(2): 199-215.
7. Geor, R.J. (2010) Nutrition and Exercise in the Management of Horses and Ponies at High
Risk for Laminitis. Journal of Equine Veterinary Science, 30(9):463-470.
8. Warren, L. K., & Vineyard, K. R. (2013). Chapter - 7 Fat and fatty acids. In: Geor, R.J.,
Harris, P.A., & Coenen, M., (Eds.). Equine Applied and Clinical Nutrition. Saunders
Elsevier: China.
9. Delobel, A., Fabry, C., Schoonheere, N., Istasse, L., Hornick, J.L. (2008) Linseed oil
supplementation in diet for horses: Effects on palatability and digestibility. Livestock
Science, 116(1-3):15-21.
10.Urschel, K. L., & Lawrence, L. M. (2013). Chapter - 6 Amino acids and protein. In: Geor,
R.J., Harris, P.A., & Coenen, M., (Eds.). Equine Applied and Clinical Nutrition. Saunders
Elsevier: China.
11.Johnson, E. L., & Duberstein, K. J. (2010). How to Feed a Horse : Understanding Basic
Principles of Horse Nutrition. University of Florida, IFAS Extension, 2010(2): 1-5.
12.Ellis, A.D. (2013) Chapter - 5 Energy systems and requirements. In: Geor, R.J., Harris, P.A.,
& Coenen, M., (Eds.). Equine Applied and Clinical Nutrition. Saunders Elsevier:
China.13.
13.Harris, P. A., & Schott, H. C. (2013). Chapter 14 - Nutritional management of elite
endurance horses. In: Geor, R.J., Harris, P.A., & Coenen, M., (Eds.). Equine Applied and
Clinical Nutrition. Saunders Elsevier: China.
14.Pagan, J. D., & Harris, P. A. (1999). The effects of timing and amount of forage and grain
on exercise response in thoroughbred horses. Equine Veterinary Journal, 30: 451-457.
15.Brunner, J., Liesegang, A., Weiss, S., & Wichert, B. (2015). Feeding practice and influence
on selected blood parameters in show jumping horses competing in Switzerland. Journal
of Animal Physiology and Animal Nutrition, 99(4): 684-691.
Comments